Dün ‘Çalar Saat’ programını izledim. Sayın Bakan’ımıza iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olarak neler soruldu, ne cevaplar alındı diye. Sorunu olanlar sorularını sordular ve cevaplarını aldılar. İş güvenliği uzmanları neleri dile getirecekler diye bekledim doğru dürüst sorununu dile getiren, çözüm önerisini sunan 1-2 kişi dışında kimseyi göremedim. Oysa her gün onlarca kişi beni arıyor önerilerinin bakanlığa iletilmesini ve bu konularda çalışma yapılmasını istiyorlar. Sitelerde birbirlerini suçluyorlar kendilerinin ak kaşık olduklarını anlatıyorlar.
Nasreddin Hoca’nın fil fıkrası aklıma geldi.
Üyesi olduğum Bursa İş Sağlığı ve Güvenliği Derneği Başkanı’ndan aldığım iletide; Sayın Bakan’a sorulabilecek sorular ve kişisel görüşleri vardı. Sizler ile paylaşmak istiyorum. Bu soruları Bakan’a soramadınız, bari kendinize sorun.
1- Beş çalışanı olan inşaat veya madende görevli iş güvenliği uzmanının yılda 12 saat işyerinde görev yapması gerekiyor. Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin en az 16 saat olması Yönetmelik gereği,Uzman, yılda çalışması gereken 12 saatlik sürede İSG eğitimini nasıl verecek?
2- İş Güvenliği Uzmanının, önerisini yerine getirmeyen işvereni Bakanlığa bildirmesini Mevzuat istiyor.Bugüne kadar kaç uzman ücretini aldığı işverenini bakanlığa bildirdi? Bu mümkün mü?
3- Çalışanların işe girerken sağlık raporu almaları gerekiyor. İşyeri hekiminin bu raporu verebilmesi için gerekli sağlık tetkiklerinin kamu sağlık kuruluşlarında yaptırılması gerekiyor. OSGB’ler bu hizmeti yetkileri olmadığı halde ve uygun olmayan şartlarda veriyorlar ve işverenlerden ücret alıyorlar. OSGB’lerin sağlık taramaları yapmaları yasak iken neden bu OSGB’lere göz yumuluyor?
4- İlk yönetmelikte, OSGB ve eğitim kurumlarını kuracak şirketlerin ortaklarından en az birinin işyeri hekimi veya A sınıfı İş güvenliği uzmanı olması gerekiyordu. Sonradan bu şart kaldırıldı ve bu işi kar amacı güdenlerin işi haline getirildi. Mevzuata uygun hizmet vermeyen piyasa rekabetine açık bu kurumlar sistemi çökerttiler. OSGB’lerin kurucu ortaklarından çoğunluk hissesine sahip A sınıfı iş güvenliği uzmanı şartını tekrar geri getirilmesi gerektiğini düşünüyor musunuz?
5- 2009 yılında çıkarılan kanun ve yönetmeliklere göre inşatlarda çalışan ustaların mesleki yeterlilik kurumunca veya yetki verdiği kurumlar tarafından mesleki eğitim verilmesi gerekiyor. Şehircilik İl Müdürlüğü 30 TL karşılığında 2017’ye kadar geçerli olacak mesleki eğitim belgesi yerine geçecek belge veriyor. Bu durumu doğru buluyor musunuz?
6- Tehlikeli ve az tehlikeli sınıfta çalışanlardan mesleki eğitimi olmayanların çalışması yasak. Eğitim verilmeden meslek liseleri ve halk eğitim merkezlerinden aracı kişi ve kuruluşlardan mesleki eğitim belgeleri düzenleniyor. Mesleki eğitim belgelerinin alınmasına, İSG Hizmetlerinin verilmesine, esnaf ve sanatkârlar odaları ile bazı muhasebeciler aracılık yapıp bu hizmetlerin gereği gibi yapılmadan ucuza alınmasını sağladıkları biliniyor.
Eğitim kurumları tarafından mesleki eğitimlerin verilmesinin doğru olabileceğini düşünüyor musunuz?
7- Torba Kanun ile 2 ila 9 çalışanı olan az tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinin iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli bulundurmayacaklar. 2-9 çalışanı olan az tehlikeli sınıftaki işverenlere verilecek eğitimlerin bakanlığın sıkı denetiminde eğitim kurumlarınca verilmesini ister misiniz?
8- Noterin yanına noter, tıp merkezinin yanına tıp merkezi açılamıyor. OSGB’ler ise aynı bina veya yan yana işyerlerinde kuruluyorlar. OSGB’ler için de ihtiyaca yetecek kadar OSGB kurulabilmesi için bir planlama yapılması gerekir mi?
9- 2015 de Bakanlık tarafından diğer sağlık personeli belgesi olmayanlar çalışamayacaklar.Henüz eğitim programları yayımlanmadı. İSG KÂTİP’TEN girişlerinde sorunlar yaşanıyor.
2-49 çalışanı olan işyerlerinde diğer sağlık personeli bulundurulması zorunluluğunun kaldırılmasını ister misiniz?
10-İş sağlığı ve güvenliği kültürünün oluşması, taşeron ve rödovans sorununa kalıcı bir çözüm bulunması için sivil toplum kuruluşlarına üye olmayı ve bu örgütlerde görev almayı aklınıza getirir misiniz?
Değerli iş sağlığı ve güvenliği alanında çalışanlar, bütün kabahat sizde diyemiyorum ama çoğu sizde.
OSGBMED & İSGDEM Genel Müd.
A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
Mesut TORAMAN