6331 sayılı kanunun gereği, 2 ila 9 çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki işyerleri, İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirebilmeleri için, SGK tarafından finansman desteği verilmesi gerekiyor.
Bakanlığın Maliye Bakanlığı’nın uygun görüşünü alarak, tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerini kapsayan bir yönetmelik çıkarması zorunluluğu bulunuyor. Bakanlık tarafından hazırlanan yönetmelik taslağı sosyal tarafların görüşlerini almak üzere gönderilmişti. Üzerinden aylar geçti yönetmelikten haber yok.
Kamu kurum ve kuruluşları hariç ondan az çalışanı bulunanlardan, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin de finansman desteğinden faydalanabilmesi için Bakanlar Kurulu’nun karar vermesi gerekiyor.
Verilecek finansman desteği, iş kazası ve meslek hastalığı bakımından kısa vadeli sigorta kolları için toplanan primlerden kaynak aktarılmak suretiyle, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından finanse edilecek. Uygulamada, SGK kayıtları esas alınacak. Kanun ve diğer mevzuat gereğince yapılan kontrol ve denetimlerde; istihdam ettiği kişilerin sigortalılık bildiriminde bulunmadığı tespit edilen işverenlerden, tespit tarihine kadar yapılan ödemeler yasal faizi ile birlikte SGK tarafından tahsil edilecek ve bu durumdaki işverenler, sağlanan destekten üç yıl süreyle faydalanamayacaklar. Uygulamaya ilişkin olarak ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye, uygulamayı yönlendirmeye ve doğabilecek sorunları çözmeye bakanlık yetkili olacak. Destekten faydalanabilecek işyerlerinin taşıması gereken şartlar, İş sağlığı ve güvenliği hizmeti verecek kuruluşların özellikleri çıkarılacak yönetmelikte yer alması kanun gereği.
Sağlık Bakanlığı iş sağlığı ve güvenliği hizmetini, işyeri hekimliği ve diğer sağlık personelinin verebileceği bir hizmet olarak görüyor. Toplum Sağlığı Merkezleri’nde iş güvenliği uzmanı istihdam ederek ‘iş güvenliği hizmetini OSGB’lerden alırız’ diye düşünüyorlar. Oysa yürürlükteki yönetmelik İSG hizmetlerinin bir kısmını başka kişi ve kuruluşlara devretmeleri halinde kapanırlar.
TSM’ler çalışanların sağlık gözetimini iyi yapabilir ve işyeri hekimlerini ve diğer sağlık personelini de yeterince denetleyebilirler.
Kusura bakmasınlar TSM’ler ne iş güvenliği uzmanlığı hizmetini doğru dürüst verebilirler ne de uzmanlarını denetleyebilirler. Yaşanacak iş kazaları sonucunda iş güvenliği uzmanları ile birlikte TMS yöneticisinin hakim karşısına çıkacaklarını hatırlatmak isterim. Milyonlarca liralık tazminatı da karşılamak için maaşlarından şimdiden gerekli parayı biriktirmeye başlasalar iyi olur.
2 ila 49 çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki işyerleri 1 Ocak günü iş güvenliği uzmanı işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli bulundurmaları gerekiyor. Ve bu hizmetin Toplum Sağlığı Merkezleri tarafından ücretsiz verileceğine inanıyorlar ve bugünden bu yükümlülüklerini yerine getirmeyip beklemedeler.
20 Aralık tarihinden sonra görüşülecek torba kanunu görüşülür iken birileri çıkıp, Sağlık Bakanlığı olarak bu hizmeti verebilmemiz için gerekli hazırlıklarımızı tamamlayamadık İşyerleri iş güvenliği hizmetlerini bizim yerine getirebilmemiz için biraz daha beklesinler diyebilirler.
Buradan soruyorum. Yetki verdiğiniz binin üzerinde OSGB varken işverenler sizi niye beklesinler. İş kazalarında ölümler beklemiyor devam ediyor.
Bakanlık kanunun emrini yerine getirip finansman desteğini yeterli olacak miktarda sağlayacak şekilde yönetmeliği çıkarmalıdır. Bu yapılamaz ise artık kimseyi iş sağlığı ve güvenliği konusunda inandıramazsınız.
Mesut TORAMAN
A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
İSGDEM ve OSGBMED
Yönetim Kurulu Başkanı